Haagse Apotheker Paul Lebbink Gaat Dure Medicijnen Zelf Produceren

Hoge medicijnprijzen zijn volop onderwerp van discussie. Een manier om die prijzen te verlagen, is door apothekers zelf medicijnen te laten maken. Dat heeft wat haken en ogen. Denk aan onduidelijke regels en fabrikanten die dreigen met rechtszaken. De Haagse apotheker Paul Lebbink laat zich niet afbluffen.

Lebbink heeft een gloednieuw laboratorium waar hij circa 800 eigen bereidingen maakt van medicijnen,” vertelt hij trots tegenover RTL Nieuws.

Sommige medicijnen worden op maat gemaakt voor een individuele patiënt, andere medicijnen worden door diverse patiënten gebruikt. De Transvaalapotheek van Lebbink bedient steeds meer patiënten, vertelt hij.

We staan er inmiddels om bekend dat we dit kunnen. We krijgen elke dag wel een nieuwe patiënt die vraagt naar een speciaal medicijn. Wij kunnen het zo namaken dat het maar een vijfde van de prijs kost.

Strijd tegen medicijnfabrikanten

Minister Bruins (Medische Zorg) is een groot voorstander van apothekers die zelf medicijnen maken. In de eerste plaats voor de patiënt, maar hij ziet het ook als een middel in de strijd tegen grote medicijnfabrikanten die steeds vaker exorbitante prijzen vragen voor geneesmiddelen. Want met apothekers die dure medicijnen zelf kunnen maken, kan de minister druk uitoefenen op de fabrikant.

In Nederland maken ongeveer 250 van de 2000 apotheken nog zelf medicijnen. Dat mag voor eigen patiënten en op kleine schaal. Meestal gaat het om specifieke medicijnen die fabrikanten niet kunnen of willen maken.

Voorbeeld. Een patiënt die een migraine-medicijn nodig heeft dat de fabrikant alleen in pilvorm maakt. Als de patiënt geen pillen kan of wil slikken, kan de apotheker er bijvoorbeeld een zetpil van maken.

Alleenrecht op medicijnen

Het namaken van dure, geregistreerde medicijnen gaat vaak een flinke stap verder. Op zulke medicijnen heeft de fabrikant namelijk het alleenrecht.

De regels rond het namaken van zulke medicijnen zijn niet altijd even duidelijk. Grote farmaceuten stappen echter maar wat graag naar de rechter als zij het idee hebben dat ze in hun portemonnee geraakt worden.

Vanwege de diepe zakken van deze medicijnreuzen zijn apothekers bang om de strijd aan te gaan. Ze durven de strijd niet aan, omdat de uitkomst niet altijd zeker is.

‘We kunnen patiënten moeilijk dood laten gaan’

De Transvaalapotheek van Lebbink laat zich niet zo makkelijk intimideren.

“We kunnen patiënten moeilijk dood laten gaan,” zegt Lebbink tegenover RTL Nieuws. Een eventuele rechtszaak ziet hij met vertrouwen tegemoet. “We hebben advocaten die dit gratis voor ons willen doen, patiënten die hebben aangeboden een crowdfunding te starten.”

Overigens erkent Lebbink dat hoge prijzen die fabrikanten vragen niet áltijd onterecht zijn. Het ontwikkelen van medicijnen is vaak kostbaar. Investeerders steken veel geld in de ontwikkeling van medicijnen die soms niet eens op de markt komen. Tegenover zulke risico’s staan hoge vergoedingen. En ook de mislukte trajecten moeten ergens van worden betaald.

Maar dat is niet altijd het geval. “Bovendien,” stelt Lebbink, “de prijzen van dure medicijnen zijn vaak geheim. Zo valt dus nooit te controleren hoe de hoge prijs tot stand gekomen is.”

Octrooiregels versoepelen

Minister Bruins wil apothekers die zelf medicijnen maken graag tegemoet komen door de regels rondom magistrale bereiding te verduidelijken. Dit voorjaar zal hij daarover een brief sturen naar de Tweede Kamer. Ook wil hij in Europa gaan lobbyen voor een versoepeling van de octrooiregels. De rechten van fabrikanten worden dan iets minder sterk.