Jarenlang Medicijntekort Na Coronacrisis Dreigt

Nederland zal door de coronapandemie mogelijk nog jaren last houden van medicijntekorten. Dat stelde Ludwig Castelijns, directeur van medicijngroothandel Mosadex, recent in een aflevering van Zembla.

Zo’n 80 procent van de medicijnen die we in Nederland gebruiken, is afkomstig uit China en India. Door de coronacrisis liggen de fabrieken en export daar echter stil. Met alle gevolgen vandien.

‘Afhankelijk van hoe lang deze crisis duurt, gaan de tekorten exponentieel stijgen,’ stelt Castelijns. ‘Daar kunnen we jarenlang last van hebben.’

Deskundigen waarschuwen volgens Zembla al jaren dat Nederland van China en India afhankelijk is voor het verkrijgen van een groot deel van de medicijnen. De beschikbaarheid van deze medicijnen kan volgens hen in gevaar komen door problemen in de productieketen, zoals door de uitbraak van het COVID-19-virus het geval is.

1500 fabrieken dicht

In 2017 dreigde er ook al eens een tekort aan medicijnen. Als maatregel tegen luchtverontreiniging sloot China tijdelijk de deuren van vijftienhonderd fabrieken. In een kwart van deze fabrieken werden ook medicijnen geproduceerd. Hierdoor ontstond direct een tekort aan geneesmiddelen tegen tuberculose. Op aandringen van de wereldgezondheidsorganisatie (WHO) werden de fabrieken heropend.

Door het coronavirus valt er nu opnieuw productie uit. Volgens Castelijns zal dit nog lang gevolgen hebben. Er zijn weinig reserves om de uitval van de productie op te vangen. ‘Niet alles wordt elke dag geproduceerd. Je moet eigenlijk overwerken om de vier maanden achterstand in te halen,’ aldus Castelijns.

Ook Weite Oldenziel, directeur van grondstofproduct Ofichem, maakt zich zorgen. ‘Tachtig procent van de wereldproductie vindt plaats in die beide landen. Dus als zij niet meer leveren of een tijd niet meer leveren, dan ondervinden we daar op de hele aardbol een probleem van.’ zegt hij in het NPO-programma.

Extra medicijnenvoorraad kwam er nooit

In 2018 besloot toenmalig minister Bruno Bruins voor Medische Zorg dat er extra medicijnen moesten worden geproduceerd om leveringsproblemen te voorkomen, maar die voorraad is er volgens Castelijns nooit gekomen. Hij vreest dat er door het medicijnentekort uiteindelijk nog meer mensen zullen sterven. Volgens Castelijns zou het aanleggen van zo’n voorraad zo’n 50 miljoen euro per jaar gaan kosten. ‘Eigenlijk maar een paar euro per inwoner van Nederland.’

Maar als gevolg van de coronacrisis zal het volgens Castelijns nu veel meer gaan kosten om zo’n voorraad aan te leggen. ‘Ik denk een factor tien of factor honderd. Als wij nu op hele korte termijn die voorraad willen aanleggen, gaat dat gewoon niet lukken want door het coronavirus ligt een belangrijk deel van de wereld plat.’

Twaalf procent van medicijnen niet leverbaar

Voordat de Coronacrisis uitbrak kon Castelijns gemiddeld een volume van vijf procent van de bestellingen tijdelijk niet leveren. ‘Nu zitten we op twaalf à dertien procent. Dus het is eigenlijk bijna verdrievoudigd. Dat wil niet zeggen dat het allemaal tekorten zijn, alleen hebben wij hier een tijdelijk leveringsprobleem in onze groothandel. Door de enorme vraag van Corona. We zijn nu volop bezig om die verhoogde vraag natuurlijk weer aan te zuiveren met onze bestellingen. Maar dat leidt ook wel tot tekorten.’

Cruciaal

Ook Heiman Wertheim, hoogleraar infectieziektes Radboud UMC, is ontevreden over het uitblijven van de toegezegde noodvoorraad. ‘Water, voedsel, vrede en zorg, waaronder geneesmiddelen, zijn cruciaal om goede veiligheid voor de bevolking te verzorgen. En daar voldoen wij nu gewoon niet aan. Voor Nederland verwacht ik dat we dusdanig inventief en solidair zijn dat we slimme oplossingen met elkaar gaan zoeken. Maar dat is wel een reëel risico en gewoon niet goed.’

Castelijns denkt dat er uiteindelijk zelfs mensen zouden kunnen sterven doordat er geen medicijnen meer zijn. ‘Dat zal ongetwijfeld zo zijn, zegt hij. ‘Dat is zeker ernstig en dat is jammer want het had voor een deel voorkomen kunnen worden.”

Het ministerie heeft Zembla laten weten te kijken hoe een voorraad kan worden gerealiseerd en verwacht in de zomer de Kamer daarover te informeren.”

Bekijk de uitzending van Zembla hier.

Bron: Nu.nl en Bnnvara.nl